GÖL - GÜL - ISPARTA

9 Haziran 2017 'de Beyşehir' e geldik.İlk durağımızda Beyşehir Gölü'nün hemen yanında 1299 yılında yapılan Eşrefoğlu Camisi oldu. Bu cami Türkiye'nin en büyük ahşap tavanlı camisidir. 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               

                       Ahşap işlemeleri ve kök boyamaları ile yapılan işlemeleri gerçekten insanı büyülüyor.

 Ahşap olarak  sedir ağacı kullanılmış. Sedir ağacı, uzun ,böcek tutmaz, nem ile güzel koku verme özelliğine sahipmiş.Bu ağacı Toroslardan getirmişler.  Dolayısıyla bu cami 700 yıllık.

Ortada sarnıç var, burada su toplanıp ağaçlara  nem veriyormuş ki bu da güzel koku yayıyormuş .Sarnıç su dolunca etrafında astronomi eğitimi veriliyormuş. İndigo boyu kullanıyorlarmış bu fırınlanınca turkuaz oluyormuş. Sarıyı ise Bursa civarında tütünden elde ediyorlarmış.Kırmızı boyalar konçilya denilen bir böcekten elde ediliyor. Burası Selçuklulardan kalma bir yerleşim yeri.

Caminin hemen yanında Bedestan ve İsmail Ağa Medresesi mevcut.

                                 

                                              Burdur Gölü de beğenimizi kazandı.

Eflatunpınar Hitit Çeşmesi, doğal bir su kaynağının üstüne yapılmış.Eflatun pınar adı Eflatun deresinden geliyor. Çeşmenin üzerinde fırtına ve güneş tanrılarının kabartmaları mevcut. Bu çeşme geç hitit dönemine ait olması dışında hakkında pek fazla bilgi yokmuş.

Yalvaç ilk hiristiyanlaşan yerlerden biriymiş.Antik dönemde Antiochia in Pisidia Anadolu'daki en büyük kentlerden biriymiş. İsa'nın dört havarisinden biri olan Aziz Paulus,diğer havarileriyle birlikte hiristiyanlığı yaymak ve dünya dinine dönüştürmek için M.S. 46-48 yılları arasında Anadolu'da büyük bir geziye çıkar ve bu şehirdeki bir sinagogda ilk resmi vaazını verir. Daha sonra sinagoğun yerine bir kilise yapılır.Bu kiliseden kalanlar günümüzde görülebilmektedir.Şehir M.Ö. 2. yy M.S. 7 yy da aktif olarak  kullanılmış.

                                                                     Kanalizasyon sistemi

Kent merkezine yakın bir tepenin batı yamacına inşa edilmiş olan tiyatronun oturma sıraları,tepenin yamacına oyulmak suretiyle doğal toprak eğimi üzerine oturtulmuş sadece güney yöndeki oturma sıralarının üst kısmı tonoz ve kemerlerle desteklenmiştir.Sahne binasının kalıntılarından, dikdörtgen bir plana sahip olduğu anlaşılmaktadır.Cephe mimarisinin bezemeli olduğu ve kabartmalı frizlerle donatıldığı ele geçen mimari parçalardan anlaşılmaktadır. Helenistik döneme inen tiyaroda , M.S.311-313 yılları arasında yenileme ve genişletme çalışmaları yapıldığı yazıtlardan anlaşılmaktadır. Tiyatro 7000 kişilik ,halk sayısı için bunu 4 ile çarpıyoruz.

Tiyatronun alt bölümü önemli kişiler için.Tiyatronun karşısında Senpol Kilise'si var.

                                                           Şehrin girişinde karşılıklı pazar yerleri var.

Burayı İtalyanlar kazıyla çıkarmış ve halen kazılara devam ediyorlar.Ayrıca İtalyanlar buraya ayin içinde geliyormuş.Romalılar yandaki duvarları korunmak amaçlı yapmış.

Friglerde mezar taşı örnekleri.Öldükten sonra dirileceğine inanıyorlar. Bazende cesetleri yakıp küllerini buraya gömüyorlarmış. Yerde kapağı kapalı bir mezar var.

                                                              Romalılar dönemindeki su kemerleri.

Şehrin kuzeybatı köşesinde bulunan 80*55 m boyutlarında olan ve 7 mekana açılan bu binanın hamam olup olmadığı tartışılıyormuş.

                                                     Ağlasun'daki çınar 600 yıllık.

Burdur gölü ,gelen su kaynaklarının üzerine barajlar kurulmasından dolayı kuruyor. Bölgede lavanta, kiraz, ceviz  özellikle amerikan cevizi çok meşhur. Bu  yıl algler sebebiyle suyun rengi sarı ve kirli.Ayrıca etraftan çok fazla yüzey aktif maddede göle boşaltılıyormuş. Hemen tedbir alınsa bile on yıldan önce temizlenmesi imkansızmış. Hatta bu yıl haberlere bile konu oldu.

Göller bölgesinin merkezi sayılan Eğirdir Gölü'ne giderken kıyıya bir yol ile bağlı bulunan Yeşil Ada'da gerçekten bizi büyüledi.Şu an sezon açılmadığı için oldukça tenha idi.

                                                                 Adada bulunan Ayastafanos Kilisesi

 

                                                                                                                                                                                        Güneykent Gül Bahçeleri , pembe gülleri meşhur çünkü onun yağı bol oluyormuş. 1000 m kareden bir ton gül toplanıyor.3-3.5 tondan  da bir kg yağ çıkıyor.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          5000 çiftçinin ortak olduğu kooperatif, 1954 yılında bir gemiden sökülmüş bu kazan ile işletme çalışmaya başlamış. Suyu kazana pompalayıp buhar elde ediyor ve gülü kaynatıyor. Gül çiçeği kazanı bakırdır çabuk ısınsın, soğusun diye.

500 kg gül 1500 ton su ile kaynatılıyor ve destile ediliyor.150 gr gül yağı elde ediliyor bir saatte. Posası atılıyor veya kurutulup şömine de mis gibi yakılıyor.Gülyağı kozmetikte kullanılıyor.

                                                               Düven buğday başaklarını ayırıyor.

                                              En eski yöntem ile kazanı alttan ısıtarak yağ elde ediliyor.

Köyden bir vatandaş evinin bahçesinde halen son derece iptidai yöntemlerle gülyağı elde ediyor ve bunu yurtiçine ve de dışına satıyor. Hatta bu yıl güllü ve lavantalı dondurmada yaptırmış üstelik mükemmel tatları var.

                                                 Bu köylünün elde ettiği yağlardan yapılan parfümleri

Salda Gölü,Burdur ilinin Yeşilova ilçesinin kuzeybatısında, ilçe merkezine 4 km uzaklıktadır ve  57 km²  alan kaplamaktadır. Ölçülebilen derinliği 185 metredir. Yer yer seyreltilmiş karaçam ve meşe ormanlarının kapladığı kireçtaşı ve serpantin yamaçlarla çevrilidir.

Salda gölü 187 m dir. Bu gölün hiçbir su girdisi ve çıktısı su olarak yoktur. Kapalı göl olduğu için suyu tatlı dolayısıyla kaldırma kuvveti yok o yüzden tehlike arzediyor.En çok Almanlar ilgi gösterir. Gölde motorlu taşıt kullanmak yasak.

Gölün etrafında az sayıda yerleşim bulunmaktadır. Biz de burada ikamet eden gönlü zengin bir aileye konuk olduk. Gölün doğusunda Yeşilova ilçesi, güneybatısında Salda, kuzeybatısında Doğanbaba ve kuzeydoğusunda Kayadibi köyleri yer almaktadır.

Bu aile, hiç tanımadığı halde bizleri tüm misafirperverlikleri ve güleryüzleriyle karşıladı. Kendi mahsüllerinden olan, el emekleri ile yaptıkları pekmez, polen, yaprak sarma, zeytin, ceviz, bal, tereyağ, kaymak vb. birbirinden lezzetli yörsel yemeklerini bizler ile paylaştı. Şehir hayatında hiçbir zaman göremeyeceğimiz bu misafirperverlik için kendilerine sonsuz teşekkürler.


Her yerde bireysel bağlar vardır ve şarabın içine biraz haşhaş koyarlarmış.İşte sizlere haşhaş tarlası.

Doğanbaba plajına yazın Antalya'dan haftasonları 2000-3000 kişi geliyormuş ve karavan ile kalabiliyorlar.

                                                                                                                                                                  Kayadibi, yekpare parça 300m yükseklikte,  200 m derinlikte içinde de 2 mağara var. Mağaralardan kışın buhar çıkıyormuş.Tektonik oluşumlu kaya olduğu için sıcak yeraltı suyundan mağaralardan buhar çıkıyor.

Burası Denizli havaalanından 40 km uzaklıkta ve taksi sizi buraya getirip sonra istediğinizde alıyormuş.

Salda milli parkına günübirlikçiler gelip göle giriyormuş.

                                                                      Sultanpınar Çeşmesi

Burdur Müze'dekiler orijinal parçalardır oysa Sagalassos' dakiler orijinale yakın sahteleridir.

Burdur müzesinde, imparator heykellerinin gövdeleri yok çünkü bulunan parçaların  mermerden diğerlerinin malzemesi başka olduğu için kalmamış.

                                                            Bunlar,sutünde danseden kızlar

                                                          Yüzük gibi şey roma dönemi güneş saati.

                                                                                                                                       Sagalassos ciddi bir çömlek imalathanesi imiş.

                                                                        Bunların hepsi mezarlıklar

                                                     Bana göre müzenin en değerli parçası da budur.

Sagalassos, bir sürü su pınarı var. Korunaklı, bereketli ve suyu olduğu için şehir kurulmuş. Helenistik dönemde kurulmuş. Çanak, çömlek ile zenginleşmiş. MÖ 6. yy da Persler ele geçirmiş. MÖ 4. yy da İskender buraya gelmiş. MÖ 2.yy da Bergama krallığına geçmiş ve böylece kültür , eğitim olarak çok gelişmiş. MÖ 1. yy Romalılara gelmiş. Şehir bından sonra kral yoluyla iyice zenginleşmiş. 6. yy da depremler başlamış ve 7. yy da Araplar istila etmiş. Şehir 80000 kişi civarında. Halkın çoğu şehir dışında kalıyormuş ve alışveriş ve tiyatro için geldiklerinde temizlenmek için hamama giriyorlarmış ve bu yüzden hamamlar Sagalassosun girişinde. yer alıyormuş.Bütün hamamlarda sıcaklık ve soğukluk bölümü varmış. Mermer ve tuğla ile hamamlar döşenmiş. 

                                                                    Hamamın yanı sergi. 

                                                            

                                                                  

                                                                         Su filitresi

                                                                   Burası bir su kemeri

Ateş yakılıyor, şehrin devamlılığı anlamına geliyor.Odeonun üstü açık, sanatsal, politik etkinlikler yapılıyor ve buleteryom üstü kapalı siyasi toplatılar yapılıyor.

                                                       Danseden kızlar var ama amacı bilinmiyor.

                                                     Kayaların içindeki mezarlarda küller bulunuyor.

                                                                                     

           

                                                             Burasının altı stadyummuş.

Burası hem kütüphane hem okul. Parşömen ve papirüs kullanılmış. Mozaikler geç roma dönemine ait. Mozaik taşlarını dikine dikine koyup daha düzgün olmasını sağlıyorlar. 

                                     Ortadaki dalga şekilleri ırmakları ve bereketli toprakları ifade eder.

              Helenistik çağa ait çeşme.

Deprem olduğu zaman su kaynakları ısınıyor ve zehirli maddeler açığa çıkıp suyu zehirliyor ve herkes içince toplu ölüm oluyormuş.

                                                          12000 kişilik olduğu düşünülen tiyatro

Altta zengin tabaka, üstte halk oturur, ortası ise giriş-çıkış ve geç gelenler için yapılmış. Sahnenin orta alanı yüksek ve ahşaptan yapılmış orkestra için ayrılmış. Kadınlar sahne alamıyor. Erkekler onların kılığına giriyor. Oyun başlamadan önce oyuncular tanıtılıp oyun hakkında bilgi verilirmiş.Burası dünyanın en yüksek tiyatrosu 1560 m.

                                                                      Burası bir galerinin içi.

Şehrin planını ve maketini yapmışlar,bu plandan da anlaşıldığı gibi daha ortaya çıkarılmamış pek çok şey var.Herhalde 5 yıl sonra bir kere daha gezsek daha da ayrı bir zevk verir.